Διαταραχη ηπατικης βιοχημειας
Tι είναι?
Ορίζεται ως η αύξηση των τιμών ορισμένων ηπατικών ενζύμων ( αμινοτρασφεράσες AST/ALT, αλκαλική φωσφατάση (ALP), γ γλουταμύλ τρανσφεράση (γGT)) , η/και διαταραχή των τεστ συνθετικής ικανότητας του ήπατος (ελέγχεται μέσω της συγκέντρωση της αλβουμίνης στο αίμα και του χρόνου προθρομβίνης) η/και της συγκέντρωσης της χολερυθρίνης στο αίμα .
Είναι συχνό?
Είναι μια πολύ συχνή κατάσταση που μπορεί να σχετίζεται με διάφορες παθήσεις αλλά και με παραφυσιολογικές καταστάσεις.
Ποιές είναι αυτές οι καταστάσεις?
Η ανεξάρτητη αύξηση του ALT συνήθως σχετίζεται με την παχυσαρκία (αύξηση του BMI – body mass index) και την αύξηση της διαμέτρου της μέσης.
Ήπια αύξηση των τρανσαμινασών (AST/ALT)οφείλεται συχνότερα σε χρήση φαρμακευτικών ουσιών , φυτικών σκευασμάτων , ουσιών "διασκέδασης ", αλκοόλ και παθήσεις όπως ηπατίτιδες από τους ιούς HBV ,HCV και η λίπωση του ήπατος.
Σπανιότερα μπορεί να οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές , αυτοάνοσα νοσήματα , νοσήματα δυσαπορρόφησης και μεταβολισμού καθώς και γενετικές ανωμαλίες.
Η χολερυθρίνη αποτελεί το άθροισμα 2 κλασμάτων την άμεση και την έμμεση.
Αύξηση της έμμεσης χολερυθρίνης σημαίνει καταστροφή ερυθρών αιμοσφαιρίων (αιμόλυση) , διαταραχή παραγωγής τους (αιμοποίηση) ή αδυναμία μετατροπής της έμμεσης χολερυθρίνης σε άμεση (διαδικασία που πραγματοποιείται στο ήπαρ)
Αντίθετα αύξηση της άμεσης χολερυθρίνης εκδηλώνεται σε ηπατίτιδα από ιούς ή αλκοόλ ,σε απόφραξη των χοληφόρων ,σε χολόσταση εγκυμοσύνης ή ακόμα και σε κληρονομούμενα/γενετικά νοσήματα.
Η αλκαλική φωσφατάση(ALP) προέρχεται κυρίως από το ήπαρ και τα οστά (και από τον πλακούντα κατά το 3ο τρίμηνο της κύησης).Η διάκριση είναι σημαντική προκειμένου να προσδιορίσουμε την εστία προέλευσης.
Σε ότι αφορά το ήπαρ αύξηση της αλκαλικής φωφατάσης (ALP) αντανακλά χρόνια αποφρακτική νόσο των χοληφόρων (χρόνια χολόσταση) ή διηθητική νόσο του ήπατος.
Αντίθετα η αύξηση της γ γλουταμύλ τρανσφεράση (γGT) μπορεί να παρουσιάζεται σε πολυάριθμα νοσήματα του ήπατος , του παγκρέατος ,της καρδιάς ,των νεφρών , των πνευμόνων στον διαβήτη καθώς και στην κατάχρηση αλκοόλ και φαρμάκων.
Για αυτόν τον λόγο οι τιμές της πρέπει να συσχετίζεται με αυτές των άλλων ηπατικών δεικτών προκειμένου να διαφοροδιαγνώσκεται άλλων παθήσεων .
Πως εκδηλώνεται?
Μπορεί να είναι πλήρως ασυμπτωματική (χωρίς κλινικές εκδηλώσεις) και να περιορίζεται μόνο σε ανωμαλίες των προαναφερθέντων βιοχημικών δεικτών .
Αντίθετα σε ορισμένες περιπτώσεις η κλινική συμπτωματολογία του ασθενούς μπορεί να είναι τόσο βαριά ώστε να απειλείται άμεσα η ζωή του.
Πως εξελίσεται?
Οποιοδήποτε και αν είναι το αίτιο της χρόνιας διαταραχής της λειτουργίας του ήπατος η χρόνια φλεγμονή οδηγεί σε αλλαγή της αρχιτεκτονικής του ήπατος που μπορεί να εξελιχθεί σε κίρρωση , καρκίνο ή ηπατική ανεπάρκεια.
Για τον λόγο αυτό είναι σημαντική η ανεύρεση του αιτίου που την προκαλεί και η θεραπευτική αντιμετώπιση κατά περίπτωση από ειδικό ηπατολόγο.
Πως διερευνάται?
- Λήψη ιστορικού του ασθενή και αντικειμενική εξέταση.
- Λήψη γενικής αίματος και βιοχημικού ελέγχου ορού.
- Υπέρηχος κοιλίας
Σημαντικό βήμα στην διερεύνηση αποτελεί το προφίλ της ηπατικής διαταραχής. Γενικά μπορεί να διαχωριστεί σε 2 κατηγορίες: την στάση της χολής (χολόσταση) και την ηπατοκυτταρική βλάβη.
Εφόσον ξεκαθαριστεί το είδος (κάτι το οποίο κάποιες φορές δεν συμβαίνει λόγω επικάλυψης των 2 καταστάσεων) ακολουθεί ειδικός απεικονιστικός και εργαστηριακός έλεγχος κατά περίπτωση.